Page 74 - FarmaNed 32

GEZİ
REHBERİ

Tahran, Tebriz, İsfahan, Şiraz, Persepolis, Vezd, Kiş Adası ve Meş- Pazarda dolaşırken kaybolup gidebilir, güzel dekore edilmiş bahçe-
hed. Her biri İran’ın güzelliklerini yansıtıyor. Ünlü Pers Şehri Şiraz’ı, lerde yorgunluğunuzu atabilir ve belki de birkaç İranlı entelektüel
dokusunu ve kimliğini kaybetmeden bugünlere ulaşmış İsfahan'ı, gençle karşılaşıp fikir alışverişinde bulunabilirsiniz. İsfahan, tama-
görkemli saraylarıyla ünlü Tahran’ı ile hemen yanı başımızdaki kom- men gerçek İran kültür ve sanatını yansıtıyor. Misafirlerine iddiasız,
şumuz İran; kökleri çok eskiye dayanan büyük bir uygarlık olarak gürültüsüz bir ortam sunarken; mistik ve sakin bir sanatsal duyarlılık
karşımıza çıkıyor. Resmi adı İran İslam Cumhuriyeti olan ülke, asır- da vaat ediyor. 16. yüzyılda çıkarılmış bazı madeni paraların üze-
larca Türk ve Fars kültüründen etkilenmiş. Güneybatı Asya’da yer rinde bu şehrin önemini belirtmek için yer alan “İsfahan dünyanın
alan İran’da ilk yerleşimlerin M.Ö 4000’li yıllarda olduğu tahmin edi- yarısıdır” deyimi, aslında bu nedenle söylenmiş.
liyor. Bu nedenle tarihin en eski uygarlıkları arasında yer alıyor. İran İran’ın bir diğer önemli yeri ise Basra Körfezi’nde yer alan Kiş Ada-
tarihini incelediğimizde, ülkenin bulunduğu jeostratejik konum ne- sı. Kendisi küçük ama İranlı tatilciler için önemi büyük olan bu tatil
deniyle birçok devlet bu coğrafyaya hâkim olmak istemiş. Medler, adasının üzerinde yaklaşık 26.000 kişi yaşıyor. Yaklaşık 90 km bir
2
Ahamenişler, Selevkoslar, Part İmparatorluğu, Sasaniler, Emeviler, alana sahip Kiş Adası; uçsuz bucaksız kumsalları, mercanlarla dolu
Harzemşahlar bu coğrafyada varlık gösteren devletlerden bazıları. berrak denizi, tropik iklimi ve sakin atmosferiyle çok cazip bir tatil
Şimdilerde ise ülke oldukça kozmopolit bir toplum yapısına sahip; rotası. Öyle ki; her yıl birçoğu İranlı olmak üzere körfez ülkelerinden
%61’i İranlı, en büyük azınlıklar ise Azeriler ve Kürtler. gelen 1 milyondan fazla turisti ağırlıyor.
Fars medeniyetinin izlerini taşıyan İran’ın başkenti Tahran; nadir Biraz da İran kültüründen söz etmek gerekirse; öncelikle ülkenin
eserlerin sergilendiği müzeleri, yemyeşil park ve bahçeleri ve ülke yönetim şekline değinmek gerekiyor. İran İslam Cumhuriyeti’nde
tarihinin önemli olaylarına tanık olan meydanları ile İran’ın sembol kadın ve erkek arasında önemli ayrımlar var. Ülkede yaşayan kadın-
şehri olarak karşımıza çıkıyor. Şehir ile ilgili daha ayrıntılı bilgiyi son- lar şeriat kurallarına uygun giyinmek zorunda. İran’da kadın ve er-
raki sayfalarda vereceğiz. kek sosyal hayatta eşit değil ve aralarında nikah bulunmuyorsa yan
İran’ın önemli sanat eserlerinin bulunduğu bir şehir olan İsfahan; yana gelmeleri doğru karşılanmıyor. Ülkede alkol tüketimi ve satışı
Müslümanlar tarafından 640 yılında istila edilmiş. Daha sonra Dey- da yasak. Ömer Hayyam'ı, Sa'di'yi, Hafız'ı, Nişaburi’yi, İmam Gazza-
lemliler ve Selçuk hanedanları döneminde başşehir olarak seçilmiş. li’yi, Rumi’yi ve daha nice şair ve sanatçıları yetiştiren çok zengin bir
Moğol orduları 1241 yılında İsfahan’ı işgal etmiş ve burada büyük bir kültüre sahip İran.
katliam gerçekleştirerek binlerce kişiyi öldürmüş. İsfahan en parlak Fars edebiyatı; tarihsel geçmişi ve zengin şiir dağarcığı ile dünya
dönemini 15. yüzyılda yaşamış; bu dönemde Safevi Sultanı Şah Ab- edebiyatında oldukça önemli. Türk ve İran devletlerinin çok eski
bas, ülkeyi Moğollardan temizlemiş. Böylece ülkede birlik ve barışı zamanlardan beri birbirine komşu topraklarda yaşadığı ve bunun
hâkim kılan Şah Abbas, mimariye önem vermiş ve günümüze kadar sonucu olarak birbirlerini tarih boyunca dil ve kültür ilişkileri bağ-
ulaşan önemli eserlerin birçoğunu inşa etmiş. lamında etkilediği oldukça açık. Özellikle İran’ın şehirlerinden Teb-
İsfahan’da bulunan birçok tarihi eserde kullanılan çinilerdeki mavi riz’de dünyaya gelen ve asıl ismi Mevlâna Muhammed olan Şems-i
rengin tonu, İran’ın kuru ve sıcak iklimini yansıtıyor. Şehrin sadece Tebrizi bunun önemli örneklerinden.
mimari yapısı değil, sakin ve huzurlu atmosferi de gelen turistlerin Şimdi bu mistik ülkenin başkenti Tahran’ın şehir haritasını gelin hep
dikkatini çekiyor. Bu şehir, tam anlamıyla bir yürüyüş alanı. birlikte çıkaralım.

72