Page 59 - FarmaNed 30

Yanlış: Her yaşlı zamanla unutkan olur.

Doğru: Hastalık olarak görülen unutkanlığın yaşla
bir ilgisi bulunmuyor. Demans tanısını koyabilmek
için kişinin hafıza ve diğer bilişsel işlevlerin kaybının
yaşla açıklanamayacak derecede ilerleyici özellikte
olması; dil (lisan), tanıma, dikkat, soyutlama, yar-
gılama sorunları yaşaması ve kişilik değişiklikleri-
nin olması gerekiyor. Demansın bir hastalık olarak
düşünülmemesi ve kişinin unutkanlığının yaşlılığa
bağlanması, demanslı hastaların doktora başvur-
masını geciktiriyor.
Yanlış: Alzheimer genetik değildir.

Yanlış: Demans tedavi edilemez. Doğru: Geç başlangıçlı Alzheimer hastalığında
genetiğin katkısı nadir olup; daha çok travmalar,
radyasyona veya ağır metallere maruz kalma, en-
Doğru: Demans hastalıkları arasında bulunan bir-
çok rahatsızlık ve Alzheimer’ın tedavisi henüz bulu- feksiyon ajanları, yapay katkılı besinler gibi çevresel
namadı; var olan tedaviler ise bu hastalıkların süre- faktörlerle diğer hastalıklar risk oluşturuyor. Ancak
cini yavaşlatmaya yönelik. Ancak birtakım hormon ailede Alzheimer tanısı alan kişi sayısı arttıkça veya
fonksiyonlarındaki bozukluklar, bazı vitamin eksik- tanı alma yaşı gençleştikçe genetik risk de artıyor.
likleri, beyin damarı hastalıkları veya beyin kanama-
ları ile beyindeki su miktarının artmasına bağlı ola-
rak oluşan demanslar tedavi edilebiliyor. Bu grup Yanlış: Demans sadece ileri yaşta görülür.
demanslarda erken tanı çok önemli; zira tedaviye
bir an önce başlanması demans tablosunun kalıcı Doğru: Yaşla birlikte görülme sıklığı artsa da de-
olmasını önlüyor. mans, yaşlılığın değil, bir hastalığın sonucu olarak
ortaya çıkıyor. Bu nedenle genç yaşlarda da de-
mansa rastlanabiliyor. Bu hastalıklara erken başlan-
gıçlı demans/Alzheimer adı verilir. Genetik faktör-
lerin belirleyici olduğu erken başlangıçlı demans,
kalıtımsal özellikler içerir. Ailede erken başlangıçlı
demans tanısı almış kişi varsa genetik risk artar.

Yanlış: Her unutkanlık; demans ve Alzheimer belirtisidir.

Doğru: Demansın (bunama) en önemli belirtisini
unutkanlık oluştursa da, her unutkanlık demans ve
Alzheimer anlamına gelmiyor. Teknolojik aletlere
uzun süre maruz kalmaktan tiroit hormonu bo-
zukluğuna; B12 ve D vitaminleri eksikliğinden stres,
şişmanlık, yanlış beslenme ve uyku bozukluklarına;
bazı ilaçların kullanımından beyin tümörüne dek
unutkanlığın birçok nedeni olabiliyor. Bunların yanı
sıra kitap okuma alışkanlığı edinmeyen kişilerde de
unutkanlık yakınması sıklıkla gözleniyor.

2021 / İLKBAHAR 5757