Page 17 - farmaNed 37
P. 17

ACABA



           ALZHEIMER MIYIM?












          En sık görülen demans (bunama) türlerinden             Ó   Motor fonksiyon ve koordinasyon bozukluğu: El becerile-
          biri olan Alzheimer, beynin tamamını etkileyerek          rinde zayıflık, kötü el yazısı, bağcık ve düğme ilikleyememe,
                                                                    sık düşme, beceriksiz hareketler görülebilir.
          beyin hücrelerinin ölmesine ve beyinde atrofiye        Ó   Planlama ve organizasyon bozukluğu: Karar verirken zor-
          (küçülme) neden oluyor. 65 yaş üstünde                    lanmak, bir görevi yaparken öncelik ve önem sırasını belir-
          görülme sıklığı artıyor, 85 yaş ve üzerinde               lemede sıkıntı yaşamak, tek seferde iki işi düşünme ya da
          ise yüzde elli sıklıkta görülüyor. Alzheimer              yapmada zorluklar yaşanabilir.
          hastalığının sinsi başlangıçlı, geri dönüşü            Ó   Yer ve zaman oryantasyonunda bozulma: Bulunduğu za-
          olmayan ve ilerleyici bir hastalık olduğunu da            manı, yeri ve çevredeki tanıması gereken kişileri hatırlayamaz.
          belirtmek gerekir. Üstelik Alzheimer, yaşlılarda       Ó   Kişilik bozukluğu, sinirlilik, ajitasyon, paranoya, halüsinas-
                                                                    yon gibi psikiyatrik belirtiler: Çoğu hasta bakıcısını hırsız-
          önemli oranda ölüme neden olan hastalıklar                lıkla; bazı hastalar ise çocuklarının kendinden habersiz evini
          arasında yer alıyor.                                      sattırmak istemeleriyle çeşitli suçlara karışabilir.


          Hastalığın belirtileri şöyle sıralanıyor:              Alzheimer hastalığı; tansiyon, şeker, beyin damarı hastalığı, kalp
          Ó   Unutkanlık-hafıza kaybı: Erken dönemde yakın hafıza et-  hastalığı olanlarda ve sedanter (hareketsiz) bir yaşam sürenlerde
             kilenir ve hastanın unutkanlıklarının başladığını çoğunlukla   daha sık görülüyor. Yeterli ve dengeli beslenen, fiziksel ve sosyal
             yakınları fark eder.                                olarak aktif olan kişilerde daha az rastlanıyor. Ancak bu hastalıkta
                                                                 değiştirilemeyen risk faktörleri de bulunuyor; ileri yaş, ailede Alz-
          Ó   Dil  becerilerinde  bozulma: Kelimeleri bulmada ve iletişim   heimer hastalığı öyküsü ve Down sendromu gibi.
             kurmada zorluk oluşturur.
                                                                 Kitap okumak, resim yapmak, puzzle yapmak, bulmaca çözmek,
          Ó   Görsel ve uzaysal becerilerde bozulma: Yolunu kaybetme,   kelime oyunu oynamak gibi zihinsel faaliyetlerde bulunun. Fizik-
             araç kullanırken kaybolma gibi olumsuzluklar olabilir.  sel ve sosyal aktiviteleri ihmal etmeyin. Örneğin haftada 2 saat
          Ó   Karmaşık görevleri yerine getirmede zorlanma:  Hastaya   ve daha fazla fiziksel aktivitede bulunabilir, çeşitli sosyal aktivite,
             masanın üzerindeki kağıdı alıp ikiye katlayıp tekrar masaya   grup ve kurslara katılabilirsiniz. Yeterli düzeyde C, D vitamini, B
             koyması söylenir. Kişi bu görevi yerine getiremez.  kompleks vitamini aldığınızdan emin olun. Tansiyon, şeker, ko-
                                                                 lesterol ve trigliserit düzeylerinizi kontrol altında tutun. Alkol ve
                                                                 sigara kullanıyorsanız bırakın. Yeterli ve kaliteli uyuyun. Kilonuzu
          Uzm. Dr. Yılmaz Niyazi Yazman                          ideal sınırlar içinde tutmaya çalışın. Depresyon, anksiyete, para-
          Anatolia Hospital Nöroloji Uzmanı                      noid bozukluk gibi rahatsızlıklar yaşıyorsanız tedavisini yaptırın.




                                                                                                    2023 / SONBAHAR  |  15
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22