Page 12 - farmaNed 39

HERKES İÇİN SAĞLIK HERKES İÇİN SAĞLIK
HERKES İÇİN SAĞLIK

Tekrarlama tehlikesine karşı alınabilecek önlemler Sigarayı bırakmanın adımlarını eksiksiz uygulayın Sigarayı bırakmanın adımlarını eksiksiz uygulayın Tekrarlama tehlikesine karşı alınabilecek önlemler
Hasta, kayma belirtilerini tanımlamalı, bu belirtiler olduğunda ne 1. Bilişsel yöntemler; Bilişsel yöntemler; 1. Hasta, kayma belirtilerini tanımlamalı, bu belirtiler olduğunda ne
yapacağının planını çizmelidir. SİGARAYI BIRAKMAK SİGARAYI BIRAKMAK yapacağının planını çizmelidir.
Sigarayı tetikleyen davranış modelleri belirlenmeli ve bu davra- Sigarayı tetikleyen davranış modelleri belirlenmeli ve bu davra-
2. Hasta, kendisinde kaymaya yol açacak yüksek riskli durumları 2. Hasta, kendisinde kaymaya yol açacak yüksek riskli durumları
belirlemeli ve her yönle ilgili de bir baş etme yolu belirlemelidir. nış modelleri azaltılmalı nış modelleri azaltılmalı belirlemeli ve her yönle ilgili de bir baş etme yolu belirlemelidir.
Hastada oluşan otomatik düşünceler belirlenmeli Hastada oluşan otomatik düşünceler belirlenmeli
3. Kişiler arası ilişkilerinin düzenlenmesi sağlanmalıdır. Kişi sınırlarını İMKANSIZ DEĞİL! İMKANSIZ DEĞİL! 3. Kişiler arası ilişkilerinin düzenlenmesi sağlanmalıdır. Kişi sınırlarını
çizmeli, bazen hayır diyebilmeyi öğrenmelidir. Kişinin yanlı düşünceleri belirlenmeli Kişinin yanlı düşünceleri belirlenmeli çizmeli, bazen hayır diyebilmeyi öğrenmelidir.
4. Duygularını fark etmeli ,ve davranışlarını yönlendirmeyi ve de- Kişinin iç sesi yönlendirilmeli Kişinin iç sesi yönlendirilmeli 4. Duygularını fark etmeli ,ve davranışlarını yönlendirmeyi ve de-
netlemeyi öğrenmelidir. Odaklanması sağlanmalı, dikkati sigara içmediği dönemdeki Odaklanması sağlanmalı, dikkati sigara içmediği dönemdeki netlemeyi öğrenmelidir.
5. Kişi, sigara içme isteğini fark etmeli ve bu içme davranışını kont- faydalara yönlendirilmeli Dr. Yalçın Kahya Dr. Yalçın Kahya faydalara yönlendirilmeli 5. Kişi, sigara içme isteğini fark etmeli ve bu içme davranışını kont-
rol etmek için alıştırmalar yapmalıdır. Sigara ile ilgili olumlu ve olumsuz düşüncelerin yeri değiştirilmeli Memorial Antalya Hastanesi Memorial Antalya Hastanesi Sigara ile ilgili olumlu ve olumsuz düşüncelerin yeri değiştirilmeli rol etmek için alıştırmalar yapmalıdır.
Psikiyatri Uzmanı Psikiyatri Uzmanı
6. Kişi bireysel hatalarını fark etmeli ve bu bilişsel hataların düzeltil- Kişi kendini görüntülemeli, kim olmak istediğini ve nasıl görün- Kişi kendini görüntülemeli, kim olmak istediğini ve nasıl görün- 6. Kişi bireysel hatalarını fark etmeli ve bu bilişsel hataların düzeltil-
mesi için yardım alınmalıdır. mek istediğine karar vermeli mek istediğine karar vermeli mesi için yardım alınmalıdır.
Ek medikal hastalıklar değerlendirilmeli, bu konuda destek sağ- 7. Davranışçı yöntemler; Davranışçı yöntemler; 7. Ek medikal hastalıklar değerlendirilmeli, bu konuda destek sağ-
lanmalıdır lanmalıdır
Sigaraya karşı olumsuz bir tepki geliştirilmeli Sigaraya karşı olumsuz bir tepki geliştirilmeli
Sigara bağımlılığı için toplum olarak hareket edilmeli Hastalıklarla ilişkilendirme, sigara içme davranışını zevkli olma- Hastalıklarla ilişkilendirme, sigara içme davranışını zevkli olma- Sigara bağımlılığı için toplum olarak hareket edilmeli

Sigara bağımlılığı çok ciddi bir halk sağlığı sorunudur ancak bı- yan ortamlara taşıma, maddi kayıpların kazanca dönüştürülmesi yan ortamlara taşıma, maddi kayıpların kazanca dönüştürülmesi Sigara bağımlılığı çok ciddi bir halk sağlığı sorunudur ancak bı-
rakma aşaması ne kadar zor olsa da önlenebilir bir durumdur. Bu Çay, kahve, alkol, çakmak, arkadaşlar, yemek sonrası gibi sigara- Çay, kahve, alkol, çakmak, arkadaşlar, yemek sonrası gibi sigara- rakma aşaması ne kadar zor olsa da önlenebilir bir durumdur. Bu
konuda tüm sağlık profesyonellerine çok fazla görev düşmekte- yı çağrıştıran koşullanmalar söndürülmeli yı çağrıştıran koşullanmalar söndürülmeli konuda tüm sağlık profesyonellerine çok fazla görev düşmekte-
dir. Sigara bırakma tedavisinde hem farmakolojik tedaviler hem Sigara hatırlatıcılar ortadan kaldırılmalı Sigara hatırlatıcılar ortadan kaldırılmalı dir. Sigara bırakma tedavisinde hem farmakolojik tedaviler hem
de ruhsal yaklaşımlar iyi bilinmelidir ve tedavi sürecinde her iki de ruhsal yaklaşımlar iyi bilinmelidir ve tedavi sürecinde her iki
yöntem de kullanılmalıdır. Sigara bırakma poliklinikleri yaygınlaş- Meyve suyu, bitki çayı, el uğraşısı gibi içme isteğini geçirecek Meyve suyu, bitki çayı, el uğraşısı gibi içme isteğini geçirecek yöntem de kullanılmalıdır. Sigara bırakma poliklinikleri yaygınlaş-
tırılmalı, bu anlamda özelleşmiş uzman sağlık personelleri yetiş- davranışlar edinilmeli Hangi şekilde olursa olsun hastalara sigara bırakma konusunda yar- Hangi şekilde olursa olsun hastalara sigara bırakma konusunda yar- davranışlar edinilmeli tırılmalı, bu anlamda özelleşmiş uzman sağlık personelleri yetiş-
tirilmelidir. Sigara bırakma anlaşması yapılmalı Sigara bırakma anlaşması yapılmalı tirilmelidir.
dım edebilecek seçenekler mevcuttur. dım edebilecek seçenekler mevcuttur.
Sigara bırakma davranışının ödüllendirilmesi, sigaradan elde Sigara bırakma davranışının ödüllendirilmesi, sigaradan elde
edilen kazancın maddi bir ödüle dönüştürülmesi sağlanmalı. Sigara bırakmak için başvuran kişiye öncelik- Sigara bırakmak için başvuran kişiye öncelik- edilen kazancın maddi bir ödüle dönüştürülmesi sağlanmalı.
le “sigaranın hayatınızdaki yeri nedir” sorusu le “sigaranın hayatınızdaki yeri nedir” sorusu
Bir kereden bir şey olmaz demeyin! sorulmalıdır. Kişi sigarayı zor durumlarla başa Dünya genelinde yaklaşık 1,3 milyar insan sigara kullanıyor. Dünya genelinde yaklaşık 1,3 milyar insan sigara kullanıyor. sorulmalıdır. Kişi sigarayı zor durumlarla başa Bir kereden bir şey olmaz demeyin!
çıkmak, rahatlamak, kaygısından kurtulmak, Bu da tütünü, önlenebilir hastalık ve hayati risk nedenleri Bu da tütünü, önlenebilir hastalık ve hayati risk nedenleri çıkmak, rahatlamak, kaygısından kurtulmak,
Hastalarda özellikle ilk 3 ayda tekrar sigara içme eğilimi olabilir. Kişi derin nefes almak, olaylardan uzaklaşmak gibi derin nefes almak, olaylardan uzaklaşmak gibi Hastalarda özellikle ilk 3 ayda tekrar sigara içme eğilimi olabilir. Kişi
eğer sadece nikotin replasman tedavisiyle sigara bırakmayı deniyorsa birçok sebeple içiyor olabilir. Sigara bağımlıla- arasında ön sıralara yerleştiriyor. Dünyada her yıl sigaraya bağlı arasında ön sıralara yerleştiriyor. Dünyada her yıl sigaraya bağlı birçok sebeple içiyor olabilir. Sigara bağımlıla- eğer sadece nikotin replasman tedavisiyle sigara bırakmayı deniyorsa
bu oran daha da artmaktadır. Bu nedenle kişiye verilecek psikososyal rında sorgu lanması gereken en önemli nokta- hastalıklardan yaklaşık 5 milyon kişi, ülkemizde ise 100.000 hastalıklardan yaklaşık 5 milyon kişi, ülkemizde ise 100.000 rında sorgu lanması gereken en önemli nokta- bu oran daha da artmaktadır. Bu nedenle kişiye verilecek psikososyal
desteğin önemi çok büyüktür. lardan birisi budur. Sigara bırakma poliklinikle- kişi hayatını kaybediyor. Siz de aşağıdaki yöntemleri kişi hayatını kaybediyor. Siz de aşağıdaki yöntemleri lardan birisi budur. Sigara bırakma poliklinikle- desteğin önemi çok büyüktür.
Yüksek depreşme oranlarının olduğu bir durumda tedavinin son rinde hastalar yargılanmamalı, empatiyle deneyerek sigarayı bırakmanın imkansız olmadığını görebilirsiniz. deneyerek sigarayı bırakmanın imkansız olmadığını görebilirsiniz. rinde hastalar yargılanmamalı, empatiyle Yüksek depreşme oranlarının olduğu bir durumda tedavinin son
aşaması olan sürdürüm tedavisi çok önemlidir. Ancak hastaların dinlenmelidir. Sonuçta kararları ne olursa olsun dinlenmelidir. Sonuçta kararları ne olursa olsun aşaması olan sürdürüm tedavisi çok önemlidir. Ancak hastaların
çoğu zaman en çok zorlandığı dönemlerden biridir. Eğer hasta si- onları yargılayıcı bir tutum içinde olunmamalıdır. onları yargılayıcı bir tutum içinde olunmamalıdır. çoğu zaman en çok zorlandığı dönemlerden biridir. Eğer hasta si-
gara içmek için riskli ortamları sürekli tercih ederse içme isteğiyle gara içmek için riskli ortamları sürekli tercih ederse içme isteğiyle
baş etmekte zorlanabilir. Bir kereden bir şey olmaz gibi kolaylaştırıcı Psikososyal tedavilere başvurulmalı Sigara bağımlılığı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından en önemli halk Sigara bağımlılığı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından en önemli halk Psikososyal tedavilere başvurulmalı baş etmekte zorlanabilir. Bir kereden bir şey olmaz gibi kolaylaştırıcı
düşünceler artabilir ve tedavi yolundan sapmaya neden olabilecek sağlığı sorunlarından biri olarak kabul ediliyor, ancak önlenebilir sağlık sağlığı sorunlarından biri olarak kabul ediliyor, ancak önlenebilir sağlık düşünceler artabilir ve tedavi yolundan sapmaya neden olabilecek
kayma dediğimiz durum görülebilir. Sigara bırakma polikliniklerinde daha çok medikal tedaviye odakla- problemleri arasında yer alıyor. Sigara bağımlıları hayatları boyunca problemleri arasında yer alıyor. Sigara bağımlıları hayatları boyunca Sigara bırakma polikliniklerinde daha çok medikal tedaviye odakla- kayma dediğimiz durum görülebilir.
nılsa da aslında psikososyal tedavilerin nikotin bağımlılığı tedavisinde nılsa da aslında psikososyal tedavilerin nikotin bağımlılığı tedavisinde
Hastada sigaranın keyif verici etkisini hatırlatacak olaylarla birlikte et- sürekli bırakma ve tekrar başlama gibi karmaşık bir döngü arasında sürekli bırakma ve tekrar başlama gibi karmaşık bir döngü arasında Hastada sigaranın keyif verici etkisini hatırlatacak olaylarla birlikte et-
rafı suçlama, pişmanlık, suçluluk duyguları oluşabilir. önemli bir yeri bulunmaktadır. Hastaların nikotin bağımlılığı tedavi- gidip gelir ve genellikle sigarayı tek başına bırakmak güç olabilir. Si- gidip gelir ve genellikle sigarayı tek başına bırakmak güç olabilir. Si- önemli bir yeri bulunmaktadır. Hastaların nikotin bağımlılığı tedavi- rafı suçlama, pişmanlık, suçluluk duyguları oluşabilir.
sinde verilen nikotin yerine koyma tedavileri sonrasında bile bir yıl garanın kalıcı olarak bırakılabilmesi için bazı önemli noktalara dikkat garanın kalıcı olarak bırakılabilmesi için bazı önemli noktalara dikkat sinde verilen nikotin yerine koyma tedavileri sonrasında bile bir yıl
içerisinde % 80 gibi bir oranda tekrar sigaraya başlama oranları mev- edilmesi şart. edilmesi şart. içerisinde % 80 gibi bir oranda tekrar sigaraya başlama oranları mev-
cuttur. Bu yüksek bir orandır. Bu sebeple sadece farmakolojik tedavi “Sigaranın benim hayatımdaki yeri nedir?” “Sigaranın benim hayatımdaki yeri nedir?” cuttur. Bu yüksek bir orandır. Bu sebeple sadece farmakolojik tedavi
Sigara bırakma davranışı ve sigaradan değil hastalara psikososyal tedavi de sunulmalıdır. sorusunun yanıtı önemli sorusunun yanıtı önemli değil hastalara psikososyal tedavi de sunulmalıdır. Sigara bırakma davranışı ve sigaradan
elde edilen kazanç maddi bir ödüle Ruhsal hastalıklarda başvurulan bilişsel davranışçı terapi modellerinin Sigara bırakma polikliniklerine birçok sigara bağımlısı başvurmak- Sigara bırakma polikliniklerine birçok sigara bağımlısı başvurmak- Ruhsal hastalıklarda başvurulan bilişsel davranışçı terapi modellerinin elde edilen kazanç maddi bir ödüle
dönüştürülmeli. sigara içme alışkanlığında da oldukça etkili bir şekilde kullanıldığı gö- tadır. Kimi zaman bu hastaların sigara bırakma polikliniklerine baş- tadır. Kimi zaman bu hastaların sigara bırakma polikliniklerine baş- sigara içme alışkanlığında da oldukça etkili bir şekilde kullanıldığı gö- dönüştürülmeli.
rülmektedir. Birinci basamak olan sigara bırakma polikliniklerinde bu vurusu kendi istekleriyle olmakla birlikte, kimi zaman doktorlarının vurusu kendi istekleriyle olmakla birlikte, kimi zaman doktorlarının rülmektedir. Birinci basamak olan sigara bırakma polikliniklerinde bu
tarz uygulamalar etkili olabilmektedir. yönlendirilmesi, kimi zaman da çevreden gelen baskılarla olmaktadır. yönlendirilmesi, kimi zaman da çevreden gelen baskılarla olmaktadır. tarz uygulamalar etkili olabilmektedir.

2024 / SONBAHAR | 15 14 | 10 | 2024 / SONBAHAR | 15
14 |