Page 27 - farmaNed 39

PSİKOLOJİ

TEKNOLOJİ

HIZLANDIKÇA

SABIR AZALIYOR

Esin Kırcalı
Uzm. Klinik Psikolog

Hayatımızı kolaylaştıran, bizi binlerce kilometre uzaktaki sevdiklerimizle buluşturan, sonsuz bir bilgi
kaynağı sunan teknoloji, kimi zaman ruh sağlığımızı ciddi şekilde etkileyebiliyor. Teknolojinin kişiler
üzerinde yarattığı olumlu ve olumsuz etkileri masaya yatırıyoruz.

Son yıllarda teknoloji, hayatımızdaki yeri doldurulamaz bir hal aldı. Teknolojiden uzak kalamamak,
Çoğu zaman hayatımızı kolaylaştıran teknoloji, bazen öyle anlar kişi- uykuya geçişi zorlaştırıyor
leri psikolojik anlamda zorlayabiliyor. Hem çocuklar, hem yetişkinler Uyku bozuklukları ve buna bağlı olarak ortaya çıkan odaklanmada
için hayatın önemli bir kısmını dolduran teknolojinin etkilerinden ko-
yaşanan sıkıntılar yine teknolojik cihazların bir başka sonucu olarak
runmak ve çocukları korumak ise yetişkinlere düşen bir görev oluyor. yorumlanabilir. Teknolojiden uzak kalamamak, uykuya geçişi erteli-
Özellikle çocuklar, akıllı telefonlar ve tabletlere yoğun bir ilgi göste- yor ve zorlaştırıyor. İyi alınamayan gece uykusu ise ertesi gün kendini
riyor. Ebeveynler ise zaman zaman biraz nefes almak adına, zaman dalgınlık, odaklanamamak, fiziksel yorgunluk gibi belirtilerle gösteri-
zaman ise çocuklarının ısrarlarına dayanamayıp dijital aletlerle iç içe yor. Kaliteli bir gece uykusu için bütün elektronik cihazları yatak oda-
olmalarına izin veriyor. Oysa ki zihinsel gelişim için yaşamın ilk 20-25 sından dışarı çıkarmak ve uzun sürse de zihni teknolojiyle yormadan
senesi beynin titizlikle korunması gerekiyor. uykuya dalmak gerekiyor.
Dijital hızın yan etkileri Teknolojinin olumlu etkileri de var
Teknoloji; uykusuzluk, göz yorgunluğu, postür (duruş) bozukluğu, ye- Teknolojinin sadece olumsuz sonuçları bulunmuyor, insan psikolo-
tersiz fiziksel aktiviteye bağlı bedensel problemler gibi birçok sorunun jisini olumlu da etkiliyor. Örneğin; teknoloji iletişim için kullanışlı bir
yanı sıra, insanları bunaltan psikolojik etkilere de neden olabiliyor. Örne- yol olduğundan kişiler başka şehirlerde ve hatta başka ülkelerde bile
ğin; sosyal medyada devamlı içeriklerle karşılaşmak zihnin bu hıza alış- olsa dostlarıyla, ailesi ve sevdikleriyle sosyal destek alabilecek kadar
yakınlık kurabiliyor. Evden çıkmakta zorlanan bireyler internet üzerin-
masına neden olduğu için bireyler, hayatta da bu hızı yakalamaya çalışı- den psikolojik desteğe ulaşabiliyor, dersleri için araştırma yapan öğ-
yor, yakalayamazsa sabırsız bir tutum sergiliyor. Uzmanlar birkaç saniye renciler on binlerce farklı kaynaktan makalelere ve kitaplara internet
süren ve kolaylıkla yeri doldurulabilen fotoğraf ve videoların, gerçek üzerinden erişebiliyor.
hayatın durağanlığına sabır duymayı zorlaştırdığına dikkat çekiyor.
Teknolojinin ve sosyal medyanın dopamin salınımında da etkili ol-
Gerçek dışı hayatları izlemek ve kişinin bu hayatları kendi yaşamıyla duğu biliniyor. Bedenimizde bulunan doğal bir kimyasal madde olan
kıyaslaması da teknolojinin yarattığı başka bir problem. Bir süre sonra dopamin, kişilerin duygu durumunu doğrudan etkiliyor. Ödül his-
kişi bu hayatların gerçekten uzak olmasına rağmen, olağan olduğuna si, motivasyonu ve mutluluğu tetikleyen bir hormon olan dopamin,
inandığı için kendi hayatını da zorla bu kalıba sığdırmaya çalışabilir. sosyal medya kullanımında da beğeni aldıkça artış sağlıyor.Teknolo-
Sığmadığında ise hayal kırıklığı, öfke, hüzün ve belki de depresyon, jinin, anlık da olsa psikolojik sağlığa fayda sağladığı alanlar olduğunu
anksiyete gibi duygu durum bozukluklarıyla yüzleşmek zorunda kalır. da söyleyebiliriz.

2024 / SONBAHAR | 25