Page 30 - FarmaNed 29

ÖZEL
DOSYA

TOPUK DİKENİ

Op. Dr. Uğur Kıran
Medical Park Trabzon Karadeniz Hastanesi
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Topuk dikeni, topuk kemiği ile taban çukuru arasında oluşan Nedeni ve Risk Faktörleri
kemik benzeri kalsiyum birikintisidir. Sıklıkla topuğun önünde Topuk dikeni, topuk kemiğinin alt kısmında birkaç ay boyunca kalsi-
başlar ve daha sonra ayağın diğer kısımlarını etkiler. Genellikle yum birikmesi meydana gelince oluşur. Yumuşak doku tendonları,
yaklaşık 0,5 cm boyundadır. Bu yüzden her zaman çıplak gözle kaslar veya plantar fasyanın kronik olarak gerilmesi ve tekrar tekrar
görülmez. Tıp literatüründe “osteofit” olarak isimlendirilen to- yırtılması sonucu oluşan lokal iltihabi süreç; kalsiyum birikmesinin
puk dikeni tanısını koymak bazen zor olabilir. yaygın bir nedenidir. Topuk dikeni, özellikle uzun koşu ve atlama ya-
Topuk dikeni, sıklıkla kas ve bağ dokusunda görülen uzun süreli pan sporcular arasında yaygındır.
gerginliğin sonucudur. Sert yüzeylerde yürümek, koşmak veya Topuk kemiğine, bağlara ve topuk yakınındaki sinirlere aşırı stres uy-
zıplamaktan kaynaklanan tekrarlayıcı stres; topuk dikeninin gulayan yürüyüş anormalliklerinin yanında özellikle sert yüzeylerde
yaygın bir nedenidir. Topuğun ön kısmında ağrı, şişlik, ısı artışı tempolu yürüyüş veya koşu topuk dikeni için risk faktörü taşır. Aynı
gibi iltihap belirtileri görülür. Bununla birlikte her zaman ağrıya zamanda uyumsuz veya kötü giyilmiş ayakkabılar (özellikle uygun
neden olmaz ve her topuk ağrısı topuk dikeni kaynaklı değildir. kemer desteği olmayanlar), aşırı kilo ve obezite de bu durumu te-
İltihap giderici ilaçlar, kas iskelet sistemini destekleyen ortezler tikler.
ve yeniden yaralanmayı önleyen önlemler ile tedavi edilir.
Topuk Dikeni Belirtileri
Topuk Dikeninin Oluşumu
Topuk dikeni sıklıkla herhangi bir belirti vermez. En sık görülen şikâ-
Topuk dikeni, topuk kemiğinde gelişen sivri uçlu kemik büyü- yetler aralıklı veya kronik ağrıdır. Özellikle topuk dikeninin oluşum
meleridir. “Kalkaneus” olarak adlandırılan topuk kemiğinin al- noktasında iltihaplanma meydana gelirse; özellikle yürürken ya da
tında kalsiyum birikintilerinin oluşturduğu yapılardır. Röntgen koşarken ağrı görülebilir. Genel olarak ağrının nedeni topuk dikeni
filminde, topuk dikeni 1 - 1,5 cm kadar çıkıntı şekilde görülebilir. değil, bununla ilişkili olan yumuşak doku yaralanmasıdır. Birçok in-
Topuk dikeni altta yatan bir sağlık sorununa bağlı olarak geli- san, topuk dikeni ve en sık görülen ortopedik şikâyetlerden biri olan
şebileceği gibi bağımsız olarak da görülebilir. Topuğun önünde plantar fasiitte görülen ağrıları sabah ilk ayağa kalktıklarında ayak
ayak kemerinin hemen altında ya da topuğun arkasında bulu- tabanlarına bıçak saplanması veya iğne batması şeklinde tarif eder.
nabilir. Topuğun arkasında gelişen topuk dikeni, sıklıkla aşil ten- Ağrı daha sonra rahatsız edici bir acıya dönüşür. Genellikle uzun
donunun iltihaplanması ile ilişkilendirilir. süre oturduktan sonra ayağa kalkıldığında keskin ağrı geri döner.

28