Page 27 - farmaNed 37

Gluten, Alzheimer hastalığını tetikleyebiliyor
Ülkemizde son yıllarda Alzheimer hastalarının sayısı artarken, bu
artışta sağlıklı beslenme alışkanlıklarından uzaklaşılıp endüstriyel
olan işlenmiş ürünlere yönelimin ve tarım ürünlerinde pestisit
(böcek ilacı) kullanımının artmasının büyük etkisi olmuştur. Son
yıllarda yapılan çalışmalar; beyinde sinir dokularının iltihaplan-
ması (kronik nöroenflamasyon) sonucu Alzheimer hastalığına
yatkınlığın arttığını, bunun ana nedenlerinden birinin de yanlış
beslenme olduğunu; buğday, çavdar, yulaf gibi tahıllarda bulunan
“glüten” adı verilen bir proteinin kronik nörolojik enflamasyonda
rol aldığını göstermiştir.
Gluten özellikle genetiği değiştirilmiş buğday ile üretilmiş ve ra-
fine edilmiş unlarda daha yoğun miktarda bulunurken, buğdayın
anavatanı olan Anadolu’da üretilen siyez, karakılçık, kavılca gibi
buğday türlerinde daha düşük miktarda bulunmaktadır. Çölyak
tanısı olmasa dahi bireylerin diyetlerinde gluten kısıtlamasına git-
meleri ve mümkünse ata tohumdan üretilmiş ve rafine edilmemiş
unları tüketmeleri önerilmektedir.
Şeker, un, tuz üçlüsünden kaçının
“Üç beyaz” olarak adlandırılan rafine edilmiş tuz, şeker ve un
tüketiminin de Alzheimer hastalığı riskini artırdığı kabul ediliyor.
Beslenme yalnızca beynimize ve vücudumuza “yakıt” sağlamak
için yapılmamalı. Tıpkı kışın fosil yakıtları ile ısıtılan evlerde, so-
badaki yanma işleminin “yan ürünlerini” içeren dumanların hava
kirliliği oluşturarak bizleri zehirlemesi gibi, bedenimize sunduğu-
muz kötü yiyeceklerin de bizleri doyurup “ısıtsalar” dahi ortaya
çıkan yan ürünler aracılığı ile bedenimiz ve beynimiz için birer
zehire dönüşebileceklerini unutmamak gerekir.
Beyin dostu besinlere önem verin
Kullandığınız yağlara ve işlenmiş
ürünlere dikkat edin Soğuk sıkım sızma zeytinyağı başta olmak üzere; deniz ürünle-
ri, badem, fındık, ceviz, çiya tohumu, avokado ve semiz otu gibi
Yapılan çalışmalarda; palm yağı, işlenmiş süt ürünleri ve kırmızı Omega-3 içeren besinlerin Alzheimer hastalığı üzerinde iyileştiri-
ette bulunan yağlar, hazır atıştırmalıklar ve kızartmalarda bulu- ci etkileri olduğu ve unutkanlığı azalttığı net bir şekilde kanıtlandı.
nan trans yağların oldukça zararlı olduğu ortaya konmuştur. Mısır
yağı, ayçiçek yağı ve kanola yağı gibi linoleik asit içeren yağların Mevsim sebze ve meyveleri, olta balığı, karnabahar, brokoli, la-
hana, sarımsak, soğan, zencefil, limon gibi ürünlerin özellikle tü-
da yüksek ısıda pişirildiğinde hücre hasarına neden olabildiğini
belirtmek gerekir. Bu moleküller ‘Silent Killer’ yani ‘Sessiz Katil’ ketilmesi önerilmektedir. Sinir hücrelerinin fonksiyonlarını yerine
getirebilmeleri için E ve D vitaminlerini ve B vitamin kompleksini
olarak da adlandırılmışlardır. Ayrıca kızarmış ürünler, hazır gıda-
lar, patates cipsleri, hazır kekler, şekerli-kakaolu kremalar gibi pek içeren besinler günlük diyete dahil edilmeli, hekim önerisiyle ge-
rektiğinde dışarıdan takviye olarak alınmalıdır.
çok üründe bu zararlı yağlar yoğun miktarda kullanılmaktadır.
Alzheimer hastalarının beyinlerinin sağlıklı bireylere göre daha Kulaktan dolma kırmızı şarap efsanesine inanmayın
“asidik” yapıda olmasından dolayı vücudun pH dengesini asidite Toplumda “Kırmızın şarabın Alzheimer hastalığına olumlu etkile-
lehine bozacak kırmızı etten ve ayrıca doğal olmayan yemlerle ri olduğu” yönündeki düşünce son derece yanlıştır. Yapılan bi-
beslenmiş çiftlik balığı, tahıl, alkol, gazlı ve şekerli içecekler ve yokimyasal çalışmalar; kırmızı şarapta bulunan resveratrol adlı
enerji içeceklerinden de kaçınması gerekiyor. maddenin antioksidan özelliklerinin olduğunu, ancak insan vü-
cudunda antioksidan etkilerin oluşabilmesi için günde 500 ila
2000 miligram resveratrol tüketilmesi gerektiğini göstermekte-
Beyin sağlığı için doğru beslenme dir. Bir kadeh kırmızı şarapta bir miligramın bile altında resverat-
rol bulunduğunu düşünürsek Alzheimer hastalığından koruyacak
alışkanlığını düzenli egzersiz ve iyi bir kadar antioksidan etki yaratacak dozlara çıkabilmek için günde
uyku düzeni ile de desteklemedikçe 50-100 şişe şarap içilmesi gerekir ki böyle bir tüketim mümkün
yararı sınırlı olacaktır. değildir. Dolayısı ile kırmızı şarabın düzenli olarak tüketilmesinin
Alzheimer hastalığına karşı bilimsel olarak kanıtlanmış bir faydası
yoktur.

2023 / SONBAHAR | 25