Page 19 - farmaNed 38

LÖSEMİ

ÇOCUK

KANSERLERİNDE

İLK SIRADA

Dünyada ve Türkiye’de çocukluk çağı kanserleri artıyor. Dünya Çocuklarda ne zaman kanserden şüphe edilir?
Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada yılda 300 bin çocuğa (0- Çocuklarda kanseri erken fark etmek zordur. Bazen ilk şikâyet
19 yaş arası) kanser tanısı konuluyor. Ülkemizde ise bir yıl içinde veya bulgular hafif olabilir ve pek önemsenmeyebilir. Çocuk-
3 bin 500 çocuk kanser tanısı alıyor.
larda tüm kanserlerin erken teşhisi için bir tarama testi yapmak
Çocuklarda hangi kanser türleri görülür? mümkün değildir. Bu nedenle ailelerin kanserin ilk bulguları açı-
Vücudun herhangi bir yerinde hücrelerin kontrolsüz çoğal- sından dikkatli olmaları ve şüphe halinde doktora başvurmaları
masıyla ortaya çıkan ve kaynaklandığı doku veya organı harap önemlidir. Özellikle bazı tümörlerde geç tanı tedaviyi zorlaştırır.
ederek kan veya lenf yolu ile yayılabilen habis hastalıklar olan Kanserin ilk belirti ve bulguları arasında şunlar sayılabilir;
kanserler, çocukluk çağlarında da görülebiliyor. Çocuklarda Ateş, halsizlik, bitkinlik, solukluk, kilo kaybı, vücutta mor leke-
kanser, erişkine oranla çok daha nadir görülür. Çocuklarda gö- ler, sık enfeksiyonlar, lenf bezlerinde şişlik, karında şişlik, erkek
rülen hastalıkların yalnızca yüzde 1’i kanserdir. Bazı kanser tipleri çocuklarında testiste şişlik, bacak ağrısı, kemik ağrısı, baş ağrısı,
sadece çocuklarda ortaya çıkar ve yine erişkinin bazı kanserleri tekrarlayan kusma, denge kaybı, bölgesel şişkinlik, diş etlerinde
ise çocuklarda neredeyse hiç görülmez. şişlik ve kanama, görme bozuklukları. Elbette her ateş ve hal-
Kanserin çeşitli tipleri vardır ve kaynaklandığı organ veya dokuya sizlik kanser demek değildir. Ancak bu bulgular enfeksiyon veya
göre değişir. Örneğin kan kanseri lösemi, lenf kanseri lenfoma, başka bir nedenle açıklanamıyor ve ısrar ediyor ise şüpheci ol-
karaciğerde ortaya çıkan tümör ise hepatoblastomdur. Çocuk- mak gerekir.
larda ise en sık lösemi görülür. Çocukluk çağı kanserleri her Çocuklarda kanser tanısı nasıl konulur?
yaşta görülebilir ancak en sık 1 ila 5 yaş arasında ortaya çıkarlar.
Belli yaşlarda bazı kanserler daha sık görülür. Tanıda öykü ve muayene ile değerlendirildikten sonra her kan-
serin tipine göre gerekli testler yapılır. Lösemide bazen basit bir
Çocuklarda kanser neden oluşur? kan sayımı yararlı olur ancak kesin tanı için kemik iliği örneği
Kanserin neden oluştuğu maalesef tam olarak bilinmiyor. Ge- almak gerekir. Tümörler için genellikle görüntüleme yöntemleri
netik ve çevresel faktörlerin bir arada rol oynadığı düşünülüyor. ve biyopsi gereklidir. Bazı tümörlerde tümör belirteçleri denilen
Radyasyon, sigara dumanına maruziyet, kimyasal maddeler ve kan testleri ile tanı konulması mümkün olabilir.
bazı virüsler hücre düzeyinde değişiklikler yaparak kanser olu- Çocukluk çağı kanserleri nasıl tedavi edilir?
şumuna etki edebilir. Bu faktörlere maruziyet özellikle hamilelik
döneminde önemlidir. Bazı kanser tipleri ailesel olabilir. Ailede Kanser hücreleri insan bağışıklık sistemini yanıltırlar, bu nedenle
başka bireylerde de özellikle erken yaşta kanser gelişmiş olması vücut bu hastalığı kendi başına yenemez. Kanser tedavisi kemo-
genetik yatkınlık düşündürür. terapi, cerrahi ve radyoterapiden oluşur. Her kanser tipinin farklı
bir tedavisi vardır. Çocuk hematoloji onkoloji uzmanı dışında
çocuk cerrahı, beyin cerrahı, ortopedi ve radyasyon onkologu
doktorlarından oluşan bir tedavi ekibi gereklidir. Tedavinin ilk
hedefi kanserin tamamen ortadan yok edilmesi yani hastanın
Prof. Dr. Gül Nihal Özdemir tamamen iyileştirilmesidir. Çocukluk çağı kanserlerinde günü-
Liv Hospital Çocuk Hematoloji Uzmanı müzde tedavi oldukça başarılıdır.

2024 / İLKBAHAR | 17