Page 31 - FarmaNed 31

Ketojenik Diyet Planlaması
Ketojenik diyetlerde içerik hesaplaması yapılırken, diyette yer Sağlıklı ve dengeli beslenme için olması gereken düzenden
alacak besin öğesi miktarlarının birbirlerine olan oranı belirlenir. oldukça farklı besin içeriklerine sahip olan ketojenik diyetler
Bu aşamada 4/1, 3/1, 2/1, 1/1 gibi oranlardan biri kullanılır. Bu sağlık açısından birçok olumsuz etkiye neden olabilir. Bunlar
oranlar, diyette yer alan toplam yağ miktarının karbonhidrat ve şu şekilde sıralanabilir:
proteinlerin toplamına olan oranını gösterir. Pay kısmı yağ mik- | Kanda artan keton cisimcikleri nedeniyle ketozis tablosu
tarını, payda kısmı ise yağ haricindeki besin öğelerinin (protein (kanda keton cisimciklerinin bolca bulunması) oluşabilir.
ve karbonhidrat) miktarını temsil eder. 4/1 oranı ile hazırlanan | Açlık tablosunun geliştirildiği ketojenik diyetleri uygula-
ketojenik beslenme programları yağ içeriği en yüksek olan, bu yan kişilerde vücut kendini açlığa adapte edebilmek adı-
nedenle de uygulanması en zor olan ketojenik diyetlerdir. Oranın na metabolizma hızını yavaşlatma eğilimine girer. Bu da
ne olması gerektiği, doktor ve diyetisyenden oluşan bir ekip tara- diyetin bırakılmasını takiben yavaşlamış bir metabolizma
fından kişinin kan bulguları, kan ve idrarındaki keton cisimcikleri- hızına bağlı olarak verilen kiloların tümüyle geri alınması
nin miktarı gibi belirteçler göz önünde bulundurularak belirlenir. şeklinde sonuçlara neden olabilir.
Ketojenik diyetler herkesin yapması mümkün olmayan, ancak | Çok büyük bir kısmı yağlardan oluşan ketojenik beslen-
belirli tıbbi analizler ve tetkikler yapıldıktan sonra uygulanmasın- me planlarında lifli besinler yok denecek kadar azdır. Bu
da sakınca görülmeyen hastalarda uygulanabilen bir beslenme durum kabızlık başta olmak üzere birçok bağırsak prob-
türüdür. Diyetin yapılıp yapılamayacağına karar verilmesi, diyetin lemini beraberinde getirir.
planlanması, bu süreçte yapılacak her türlü tetkik ve incelemeler | Yüksek yağlı beslenme, yağlardan enerji elde edilmesine
doktor ve diyetisyen kontrolünde olmalıdır. bağlı olarak kanda dolaşan serbest yağ asitlerinin mikta-

Ketojenik Diyet Listesi rının artması ve yetersiz posa alımına bağlı olarak koles-
terol ve diğer kan lipitlerinde artış görülür ve bu durum
En yaygın tercih edilen diyet oranları 4/1 ve 3/1'dir. Diyet içeri- kalp ve damar hastalıkları açısından oldukça büyük risk
ğinde belirlenen protein hakkı yumurta, kırmızı ve beyaz et veya oluşturur.
balıktan karşılanabilir. Örnek protein olması ve dengeli yapısı ne- | Ketojenik diyetler karaciğer üzerinde ağır bir yük oluştu-
deniyle yumurtanın ketojenik diyetlerde mutlaka tercih edilme- rur. Bu nedenle bu diyetler kesinlikle uzun süre devam
sinde yarar vardır. Diyette ekmek ve tahıllar ile unlu mamuller gibi ettirilmemeli ve karaciğerinde herhangi bir sorun bu-
temel karbonhidratlar kesinlikle yer almaz. Karbonhidratlar için lunan kişilerde uygulanmamalıdır. Diyete başlanmadan
verilen kısıtlı miktar sebzeler, yağlı tohumlar ve yoğurt gibi süt önce karaciğer enzimlerinin normal sınırlarda olup ol-
ürünleri ile zaten fazlasıyla karşılanmış olur.
madığı mutlaka kontrol edilmelidir.
Ana öğünlerde krema, mayonez ve zeytinyağı kullanılarak ha- | Beynin temel enerji kaynağı glikozdur. Bu nedenle keto-
zırlanan soslar ile lezzetlendirilmiş salataların yanında et, tavuk, jenik diyet yapan kişilerde karbonhidrat dışı kaynaklardan
balık gibi protein kaynakları tercih edilebilir. Ara öğünlerde yo- dolaylı yoldan glikoz elde ediliyor olmasına bağlı olarak
ğurt ve karbonhidrat hakkının yeterli olması durumunda koles- bilişsel fonksiyonlarda yavaşlama ve gerilik gözlenebilir.
terol düşürücü etkisi nedeniyle diyetin risklerinin azaltılmasına
yardımcı olabilecek bir miktar yulaf ezmesi tercih edilebilir. Diyet | Yapılan bazı bilimsel araştırmalarda ketojenik diyetle-
içeriği oldukça düşük olduğu için 3 ana öğüne ek olarak 1 ara rin de içerisinde yer aldığı düşük karbonhidratlı bes-
lenme programlarından herhangi birini uygulayan
öğün yapılarak genellikle gün 4 farklı öğüne bölünür.
kişilerde kalp ritim bozukluğu gelişme ihtimalinin
Ketojenik Diyetin Riskleri normal beslenen kişilere oranla daha yüksek olduğu
sonucuna varılmıştır.
Normal beslenme düzeninde vücut; enerji elde etmek için bi-
rincil olarak karbonhidratları, karbonhidratların yetersiz kaldığı
durumlarda ise yağları ve proteinleri kullanır. Ketojenik diyetlerde Bu nedenlerden dolayı ketojenik diyet; yalnızca hekim tara-
karbonhidrat ve protein içeriği çok düşük bir düzeyde tutulduğu fından uygun görüldüğü, başka seçeneğin bulunmadığı du-
için vücut ihtiyaç duyduğu enerji miktarının tamamına yakınını rumlarda sürekli olarak kontrol altında tutulabilecek hastalara
yağlardan karşılar. uygulanmalıdır.

2021 / YAZ 29